Tikkop

‘In prachtig taalgebruik beschrijft van Dis een vriendschap tussen twee mannen die elkaar an veertig jaar opnieuw ontmoeten. Tegen een achtergrond van een woelig, maar wonderschoon Afrika wordt de spanning langzaam opgebouwd.’ – Marlies Mertens van boekhandel Bek in Veghel

‘De Nederlander Mulder vestigt zich tijdelijk in de Kaap in Zuid-Afrika. Daar ontmoet hij opnieuw de Zuid-Afrikaan Donald met wie hij als student betrokken raakte bij het verzet tegen de apartheid. Het is zo goed geschreven, dat je het gevoel hebt dat je zelf door de sloppenwijken en vissersdorpjes loopt. Het is ook nog eens een hoogst actuele roman.’ – Ernest van der Kwast, ELSEVIER

‘Hij [Adriaan van Dis] heeft een grote opmerkzaamheid. Ik houd van zijn stijl, compact, gevoelig, kordaat, een mooie stijl. [...] [Tikkop is] een parabel over Afrika.’ – Gijs Scholte van Aschat in OPIUM T

‘Heel mooi geschreven, een mooi boek.’ – Jasper Krabbé in OPIUM TV.

‘Adriaan van Dis voegt met zijn Tikkop een nieuwe, goed gecomponeerde roman aan dit genre toe. […]Tikkop is een ontluisterend boek over geknakt idealisme.’ – Irene Start, ELSEVIER

‘Adriaan van Dis zit de hoofdpersoon zo dicht op de huid dat je Mulder als lezer ervaart als ik-figuur. De schrijver laat hem denken en spreken in fraaie, beheerste zinnen die een genot zijn om te lezen. Misschien de beste Van Dis ooit.’ – Frank van Dijl, HP/DE TIJD

‘Tikkop is rijker, dieper en ook humoristischer dan zich in duizend woorden laat samenvatten. [...] Van Dis laat het verhaal [...] sprankelen. Met ieder nieuw boek lijkt Adriaan van Dis als schrijver een groeispurt te maken. De grootste charme ligt in de laconieke taal. [...] Hij grossiert in aansprekende stemmen en speelt met de schijnbare vrolijkheid van het Afrikaans, iets wat nog meer tot uitdrukking komt in zijn integrale voorlezing van de roman voor uitgeverij Rubinstein. [..]  Met Tikkop heeft Van Dis de perfecte pendant geschreven van De wandelaar. [...] Van Dis is onze eigen Graham Greene, een schrijver-reiziger die verre buitenlanden gebruikte als brandpunt voor morele kwesties en zo wist te raken aan the heart of the matter.’ – Pieter Steinz, NRC HANDELSBLAD

‘Het is een rauw Zuid-Afrika dat in deze roman de eigenlijke hoofdrol speelt, maar het lukt de schrijver, onmiskenbaar Van Dis, om ongelijkheid juist met luchtigheid van taal kracht bij te zetten.’ – **** ALGEMEEN DAGBLAD

‘In Tikkop richt Van Dis zich opnieuw op de confrontatie tussen kansarm en -rijk, en, zij het zijdelings, op het gemiste vaderschap. [...] Hoe in hemelsnaam goed te doen. En hoe groot is de kans dat het vervolgens lukt om met deze Hendrik een nieuwe levenshouding aan te leren. Met dergelijke vragen trekt Van Dis zijn roman de realiteit in en dwingt hij tot nadenken. [...] Wat sprankelt is Van Dis' Zuid-Afrikaans. 'Ek hou van hierdie plek. Daarom het ek teruggekom, na de bron, na die Kaap, waar ek my ore laat wandel'. Om de paar bladzijden kom je zo'n prachtzin tegen. 'Mij Afrikaans is is 'n flou Europese aftrekseltjie pis, dis nie alte waffers nie'. Mooi genoeg, dunkt me.’ – Daniëlle Serdijn, DE VOLKSKRANT

‘Virtuoos geschreven roman.’ – MARGRIET

‘Van Dis heeft weer een verhaal geschreven dat je meezuigt. Met veel aandacht voor dagelijkse details en zelfconfronterende overpeinzingen weet hij wederom te boeien.’ – PELITA

‘De onttakeling van de idealen wordt extra duidelijk wanneer de twee in een vissersdorp vol kleurlingen met de werkelijkheid geconfronteerd worden. En al helemaal wanneer ze na een ramp aan de zijkant staan, buitengesloten en afgesneden. Fok op, is het verzoek aan hen. Schitterend boek.’ –Toef Jaeger, ONZE WERELD

‘Het boek zet aan tot nadenken. Willen mensen hulp verlenen om hun eigen schuldgevoel weg te werken? Of willen zij daadwerkelijk hulp verlenen? Is de hulp wel gericht op de behoeften van de bewoners zelf? Tot hoever wil je gaan met hulp verlenen. Eeuwig doorgaan, in feite tegen beter weten in, zoals Donald? Of af en toe iets doen zoals Mulder en dan is het weer voor een tijd genoeg? Moeten idealen af en toe niet bijgesteld worden? Tijden veranderen, is het ideaal dan niet achterhaald? Door de personages Donald en Mulder op te voeren die een erg verschillend karakter hebben bekijkt Van Dis al deze aspecten op zijn eigen bijzondere manier en geeft hij ze weer in zijn eigen persoonlijke stijl. Een bijzonder en mooi boek.’ – Dettie op LEESTAFEL.INFO

‘Ondanks de negatieve boodschap is het proza luchtig, geestig en heel eerlijk vooral. Van Dis spaart niemand, en zijn alter ego al helemaal niet.’ – NCRV GIDS

‘Tikkop is een prachtig geschreven, geserreerde sociaal-realistische roman.’ – Lies Schut, DE TELEGRAAF

‘Van Dis laat in Tikkop een fraaie veelstemmigheid van markante Zuid-Afrikaanse personages doorklinken, met dank aan zijn immer elegante taalgebruik, dat tegelijk strakker is geworden.’ – Dirk Leyman, DE MORGEN

‘Een van die eerste vrae wat mens as Afrikaanse leser jou afvra, is: Is dit só erg? Ja, só erg is dit. Daar is net té veel momente van herkenning in Tikkop om die angs, aggressie en agterdog in die Suid-Afrikaanse samelewing te ontken. [...] Adriaan van Dis ken sy Afrikaans. In koerantartikels en televisie-onderhoude word dikwels verwys na die baie Afrikaans wat hy in Tikkop gebruik. Dit dra by tot ’n sjarmante leeservaring. Die speelsheid van die taal en die bedreigende ondertone daarvan kom voor in woorde soos groot kokkedoor, kleinbaas, lokasies en “Meneer was mos gelaai.” Hy bed sy kennis nog breër in die samelewing in deur onder andere te verwys na “Die Afrikaanse Bybel, Psalm 60, Kook en Geniet, Die Burger en Die Son sien alles.”’ – LITNET.NL

‘Opnieuw daagt Adriaan van Dis maatschappelijke problemen met kracht uit.’ – Jaap Goedegebuure, HET FINANCIEELE DAGBLAD

‘Beeldend en soms ook grappig geschreven. [...] Een goed boek dat nasluimert als het uit is.’ – FLAIR

‘Door de korte, bondige schrijfstijl die doorspekt is met dialogen in het Afrikaans (wat is dat toch een prachtige taal!) blijf je bladzijde na bladzijde omslaan. De goed gedoseerde ontrafeling van de verhaallijnen doet de rest. [...] dit prachtige boek.’ – MIXEDGRILL.NL 

‘Uit, en wat een goed boek is dit zeg. In ieder geval een boek wat mij enorm aanspreekt. Ten eerste kan Van Dis schrijven, her en der staan prachtige zinnen, en dan komt ook de mooie Afrikaanse taal er nog regelmatig bij. Maar ik vind vooral de geëngageerdheid die me in De wandelaar ook al zo beviel, erg prettig in dit boek.’ – Willeke op LEESTAFEL.INFO

‘Van Dis is beter, mooier, warmer en als hij over de natuur schrijft: hoefafdrukken in het zand, hoe de struisvogels met de auto meerennen, hoe twee bavianen naast elkaar zitten, kont tegen kont, hoe hun staarten met elkaar spelen. En net zo goed is hij als hij zijn preutse Mulder naar de voluptueuze Afrikaanse vrouwen laat kijken, die telkens weer in doorregende, plakkerige jurken naar hem toe komen – daarin springt Van Dis wel uit boven het meest wat het laatste jaar over Zuid-Afrika is geschreven.’  – Joost de Vries, DE GROENE AMSTERDAMMER

‘Op een natuurlijke manier vlecht de verteller allerlei prachtige uitdrukkingen door zijn relaas, zoals "n druk' voor een in Zuid-Afrika gebruikelijke zoen op de mond. Of: ..Die Kaap waar ek my ore laat wandel". De verteller laat zijn oren inderdaad wandelen en her en der fraaie woorden en uitdrukkingen verzamelen. Adriaan van Dis kan mensen op authentieke wijze laten spreken. Vooral de Afrikaner buren van Mulder typeren zichzelf fraai, bovenal wanneer zij enkele flessen wijn soldaat hebben gemaakt. Ook de fijne natuurobservaties laten het verteltalent van Adriaan van Dis zien.’ – NEDERLANDS DAGBLAD

‘Tikkop is een doordachte roman, met subtiele vooruitwijzingen die de lezer attenderen op komende verwikkelingen en verklaringen aanreiken die niet helemaal uitgesproken hoeven te worden. Van Dis vindt ook manieren om de omgang tussen blanken en zwarten te typeren en te bekritiseren, zonder dat hij abstract of nadrukkelijk moet worden.’ – Marc Cloostermans, DE STANDAARD DER LETTEREN

‘Dit is een pessimistische roman zonder dat het vervelend wordt. Dat maakt het zo’n goed boek.’

‘Van Dis geeft geen makkelijke antwoorden. Die bestaan ook niet. Wel heeft hij zijn worsteling met het land dat hem al zo lang fascineert, vormgegeven in een lichtvoetig en pakkend verhaal. Bij wijze van bonus toont hij de schoonheid van het Afrikaans. […] Heerlijk om hardop voor te lezen.’ – Maarten Dessing, BOEK

‘In Tikkop - de aanduiding van een drugsverslaafde aan 'tik' ('crystal meth') - dwingt Van Dis zijn dubbelganger Mulder opnieuw tot een harde confrontatie met de politiek-maatschappelijke realiteit. Ditmaal in het Zuid-Afrika van na de apartheid. Mulder stuit er op vergelijkbare problemen en staat voor dezelfde dilemma's als zijn naamgenoot in De wandelaar. Maar de uitwerking is veelzijdiger en consequenter. [...] In flashbacks geeft Van Dis een levendig beeld van die avonturen. [...] Van Dis laat het tweetal in een wervelende reeks gebeurtenissen telkens weer stuiten op het individuele onvermogen om wezenlijke veranderingen aan te brengen in de politiek-maatschappelijke situatie. [...] Boeiende en fijnzinnige roman.’

‘De dagelijkse spanning voel je tot in je botten in deze verfijnde, prachtig geschreven roman.’ – ESTA

‘Het is verfrissend en waardevol te lezen over die andere kant van dit zonnige land met haar natuurschoon.’ – NOUVEAU

‘Tikkop ademt begrip voor het menselijke tekort, gevoel voor humor, liefde voor de Afrikanen, de taal en het land. Van Dis schreef opnieuw een eerlijke roman over de teloorgang van illusies van bewogen mensen in de weerbarstige realiteit van een land, waarin de scheidslijnen nog altijd getrokken worden door kleur en armoede. Zijn bespiegelingen geven weer hoe een gewetensvol mens, voorbij de schaamte over zijn onbeduidendheid, kan blijven proberen om het verschil te maken.’ – KNR BULLETIN

‘Tikkop is een aangrijpend verhaal over vriendschap en verraad en schetst een confronterend beeld van de complexe realiteit van Zuid-Afrika. Maar het is vooral de taal die deze roman zo prachtig maakt. Van Dis' liefde voor de taal van dit land spat van iedere bladzijde af en de flarden Afrikaans waarmee hij zijn zinnen doorspekt, zorgen voor een haast poëtisch geheel.’ – JAN

‘Een erg mooi en indrukwekkend boek dat ons een kijkje gunt in het Zuid-Afrika zoals het is na de afschaffing van de Apartheid. Het laat zien dat het streven naar een ideaalbeeld een teleurstellend resultaat kan opleveren. Want mensen met tegenovergestelde belangen hebben nu eenmaal ook tegenovergestelde idealen. [...] Dit prachtig geschreven boek heeft me aan het denken gezet. Zo gemakkelijk is het nog niet om datgeen te doen wat juist is. Want wat in jouw ogen goed is kan naar de mening van een ander fout zijn en vice versa.’ – Annemarie op LEESTAFEL.INFO

‘Tikkop overtuigt, door de actionpacked anekdotiek, de onnadrukkelijke symboliek, de waarachtig ademende en sprekende personages, en vooral Van Dis’ stilistische vermogens – schrijven kan ie. […] Van Dis voorziet zijn personage Mulder van vitaal reliëf: hij toont de door de realiteit opgeworpen muren waar deze do-gooder keer op keer tegenaan knalt.’ – Jeroen Vullings, VRIJ NEDERLAND

‘De beste boeken van 2010, volgens John Jansen van Galen staat Tikkop op nummer 1: De schrijver stijgt boven zijn vroegere zelf uit met een roman van internationale allure over een reis naar het nieuwe Zuid-Afrika. [...] Dat Van Dis een liefhebber is van de Afrikaanse taal steekt hij niet onder stoelen of banken en draagt bij aan de attractie van het boek.’ – HET PAROOL