Ieder volk krijgt de regering die het verdient, luidt het gezegde, maar in Nederland gaat dat niet op. Als de kiezer zijn stem heeft uitgebracht, begint met De formatie de vorming van een nieuw kabinet buiten de kiezer om, achter zijn rug. De formatie is een spel zonder spelregels, achter dichte deuren, met een onvoorspelbare uitkomst. Zeker als zich, zoals nu, geen duidelijke meerderheid lijkt af te tekenen.
In De formatie analyseert Ed van Thijn de achtergronden van de formaties van de afgelopen dertig jaar, die geleid hebben tot de kabinetten-Van Agt/Den Uyl tot en met Balkenende i-iv. Nu het land in crisis verkeert, zijn bestuurskracht en stabiliteit vereist. Maar wat staat ons te wachten? Is het worst case-scenario dat Ed van Thijn schildert fictie of werkelijkheid?
Onze democratie bevindt zich op een doodlopende weg, als er niet snel een ingrijpende hervormingsagenda ter tafel komt. Het minste wat een volk verdient is dat het zelf mag bepalen wie er straks aan het roer staat.'