De angst voor de barbaren dreigt ons barbaars te maken… De “botsende beschavingen” zouden zijn: de westerse democratieën aan de ene, de islam aan de andere kant. Twee werelden, in hun historische, culturele en religieuze verschillen verstard en daardoor gedoemd met elkaar in conflict te raken. De dreiging leidt ertoe dat er voor dialoog en vermenging geen plaats meer is, alleen maar voor een “harde aanpak”, of zelfs voor oorlog. Een oorlog met inzet van alle middelen. Kunnen we, als we zo redeneren, er werkelijk gerust op zijn dat barbarij en beschaving aan die kant blijven liggen die er naar onze mening door gekenmerkt wordt? Het is absoluut noodzakelijk de democratie te verdedigen, maar het is evenzeer van cruciaal belang dat we ons niet door angst laten overheersen en tot ongerechtvaardigde reacties laten verleiden. De geschiedenis leert ons: het middel kan erger zijn dan de kwaal.
In dit erudiete boek voert Tzvetan Todorov ons mee door vele eeuwen Europese geschiedenis. Hij verduidelijkt de begrippen barbarij en beschaving, cultuur en collectieve identiteit. Een meesterlijke, van strijdbaar humanisme doortrokken les in geschiedenis en politiek, die ons het gereedschap verschaft om de aspecten te doorgronden van wat er in onze tijd op het spel staat.
'In plaats van botsende beschavingen ontwaart Todorov een cultuurgebied met steeds meer angst (het Westen) én een clutuurgebied met steeds meer ressentiment (de moslimwereld). [...] Uitwegen zijn er ook, nuance, behoedzaamheid, respect, oog voor complexiteit en vooral: niet bij voorbaat poneren dat een flink deel van de mensheid barbaars is.' - Olaf Tempelman in De Volskrant
‘Todorov vraagt voortdurend om nuance en kritische reflectie. Zijn nieuwe boek komt niet met grootse inzichten of baanbrekende ideeën. Dat is ook niet waar de kracht van dit werk ligt. Wat het boek sterk maakt is dat het andere opvattingen, gebeurtenissen en stellingnamen voortdurend problematiseert en nuanceert. Angst voor de barbaren is daarmee vooral een waardevolle aanvulling op het lopende debat.’ – 8Weekly
8WeeklyMeesterlijke les in geschiedenis en politiek
