NOS-jaaroverzicht ‘Uit het leven’ brengt ode aan onder meer Frans de Waal en Alexej Navalny
In de terugblik op 2024 brengt NOS maandag 30 december een ode aan mensen die in 2024 zijn overleden. Uit het leven is vanavond te zien op NPO1 om 22.25. Onder de vele mensen van wie afscheid genomen is afgelopen jaar onder meer Judith de Kom, de jongste dochter van Anton de Kom (Wij slaven van Suriname), Frans de Waal (onder meer Anders) en Alexej Navalny (Patriot).
Judith de Kom zette zich in voor haar vader, de Surinaamse schrijver, vrijheidsstrijder en verzetsman Anton de Kom. Hij streed tegen kolonialisme en racisme, maar werd in 1933 door de Nederlandse autoriteiten van Suriname naar Nederland verbannen. Mede dankzij haar inzet krijgt Anton de Kom een plek in de Nederlandse canon en komt er een gedenksteen in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Ook krijgt ze excuses van de Nederlandse regering voor de manier waarop haar vader is behandeld. Anton de Koms bekendste werk is Wij slaven van Suriname.
De vooraanstaande wetenschapper Frans de Waal weet alles van het gedrag van apen. Al vroeg in zijn carrière is het voor hem duidelijk: dieren en mensen verschillen niet zo veel. In zijn studies toont hij aan hoe diep de gevoelswereld van dieren is en dat bij apen, maar ook bij andere zoogdieren, verzoening voorkomt om de relaties te herstellen. In zijn meest recente studie Anders toont hij aan dat er ook bij apen genderdiversiteit is en dat deze dieren niet buiten de groep vallen.
De dood van de Russische politieke tegenstander van president Poetin, Alexej Navalny, maakt grote indruk, zowel in Rusland als in de rest van de wereld. In 2020 overleeft hij ternauwernood een aanslag met zenuwgas door de Russische geheime dienst. In 2021 wordt hij na een schijnproces veroordeeld tot 19 jaar cel. Ook vanuit de Russische gevangenis blijft hij Poetin tot zijn dood bekritiseren. Volgens onderzoekers is hij daar opnieuw vergiftigd. Zijn graf trekt vele bewonderaars. “Aleksej heeft iedereen moed gegeven”, zegt een van hen. In oktober verscheen wereldwijd zijn laatste bericht aan de wereld Patriot.